Abiy Ahmed oo Badalay Damaciisii Guracnaa iyo Go’aanada Xasan Shiik
Ra’iisul wasaaraha Itoobiya, Mudane Abiy Axmed, iyo madaxweynaha Soomaaliya, Mudane Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa ku wada qorsheynaya kulan fool ka fool ah oo muhiim ah maanta ka dhici doona magaalada Ankara, Turkiga. Kulanani ayaa lagu sheegay inuu yahay mid xasaasi ah, iyadoo uu ka dambeeyo xiisad muran leh oo ka dhalatay heshiis badeed dhexmaray Somaliland iyo Itoobiya.
Xiisadda Badda ee Somaliland: Dhinaca Itoobiya
Xogaha ka imaanaya Ankara ayaa sheegaya in kulan-ka uu
Abiy Axmed dalbaday, si uu madaxweynaha Soomaaliya ula kulmo, ay ka dambeyso
damac cusub oo ku saabsan heshiiska badda ee la galay Somaliland. Heshiiskan,
oo la saxiixay horraantii sanadkan, ayaa noqday mid muran weyn dhaliyay,
maadaama Soomaaliya ay u aragto mid ka hor imaaneysa madax-bannaanida dhuleed
iyo sinnaanta dalka.
Illo ku dhow xukuumadda Itoobiya ayaa sidoo kale
sheegay in Abiy Axmed uu muujinayo isbeddel siyaasadeed, isagoo raba inuu dib
uga laabto damaciisii hore ee ku aaddanaa heshiiska muranka dhaliyay.
Tani waxay ka turjumaysaa cadaadiska ka imaanaya
gudaha Itoobiya iyo dalabka ka yimid Soomaaliya oo ku aaddan inay muujiyaan
iswaafaq aan la xiriirin xuduudaha iyo warbixinta khilaafka.
Xasan Sheekh Maxamuud: Go’aanada Haryaala
Madaxweynaha Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud, oo
hadda ku sugan Ankara, ayaa la tilmaamay inuu ku adkeysanayo go’aankiisii hore
ee ah in Ethiopia marka hore ka laabato heshiiska, maadaama uu ahaanayo mid
laga yaabo inuu xad-gudub ku keeno madax-bannaanida dhuleed ee Soomaaliya.
Madaxweynaha ayaa sidoo kale warar lagu kalsoon yahay ayaa sheegay in uu
qorsheynayo in uu ka hadlo arrimaha amniga iyo dhaqaalaha, ugu dambeyntiina uu
raadiyo taageero ka timaaddo beesha caalamka.
Kulan U-Kala-Dabqaadis iyo Isku-soo-dhaweynta
Kulanka, oo looga qorsheynayo in si u-kala-dabqaadis
ah loo billaabo, ayaa madaxda labada dal wax-wada qabashada la yeelan doona
Madaxweynaha Turkiga, Recep Tayyip Erdoğan. Turkiga, oo ah dowlad hoos-timid
adkeysiga wada shaqaynta gobolka, ayaa dooneysa inay ka ciyaarto door xiriirin
ah, si loo yareeyo khilaafka, laguna hagaajiyo isdhexgalka Soomaaliya iyo
Itoobiya.
Saameynta
Arrintani Ku Yeelan Karto Khilaafka Gobolka
Isbeddellada siyaasadeed ee ka dhashay kulankan ayaa
la filayaa inay saameyn weyn ku yeelan doonaan khilaafka gobolka. Dhowr
mastoryaal oo fiisiko ah ayaa dhanka Eriteria iyo Somaliland ka socda, iyadoo
Somaliland ay sheeganayaan in ay “ka madax-bannaan” yihiin Soomaaliya, taasi oo
keentay in xiisadda ay sii kordho. Sida aynu arki doono, go’aannada laga qaato
kulankan ayaa awood u yeelan doona in ay faafiyaan xasiloonida ama ka sii
dhabogo’aan.
Dhiirigelinta
Ciidamada Itoobiya
Isbeddelka damaca Abiy Axmed ayaa sidoo kale la
rumeysan yahay inuu dedejin karo go'aanka dowladda Soomaaliya ee ku saabsan in
ciidamada Itoobiya laga saaro dalka. Warar ku saabsan qorshayaal cusub oo la
xiriira howlgalka gudaha Soomaaliya ayaa suggests-in aanay ciidamada Itoobiya
ka mid ahayn, taas oo keeni karta culeys dheeraad ah oo ku wajahan qaddiyadda
amniga gobolka.
Ugu dambeyntii, Kulankan ayaa noqonaya midka ugu
horreeya ee ay wada yeeshaan labada hogaamiye tan iyo markii Itoobiya ay ku
dhaqaaqday heshiiskii badda ee Somaliland.
Labada dhinac ayaa rajeynaya in shirka uu noqdo fursad
lagu xalliyo khilaafaadka oo dhan, iyadoo la raadinayo xal waara oo ku saabsan
arimaha muranka dhaliyay.
In kasta oo
xaqiiqda ku jirta ee labada dhinac ay ka qabo sheekadan ay rabaan inay ka
hadlaan madax-bannaanida, dhaqaalaha, iyo amniga, waxa kaliya ee la sugi karo
in kulankan uu noqon doono tallaabo weyn oo ku wajahan xasiloonida gobolka.
W/Q: Maxamud Cabdulle:
0 Comments