Maqaal kani waxaanu kaga hadli doonaa Wadaaga Kheyraadka Dabiiciga ee dalka
W/Q: Mohamud Abdulle.
Wadaagga kheyraadka dabiiciga ah ee Soomaaliya ayaa ah arrin aad muhiim u ah si loo gaaro horumar waara oo ka faa'iideysta dhamaan bulshada. Si loo hubiyo in kheyraadka lasoo saaro si haboon oo waara, waxaa jira dhowr qodob oo muhiim tahay in la tixgeliyo:
Dhisidda sharciyo cad oo
ka hadlaya maamulka kheyraadka dabiiciga ah ayaa aasaas u ah wadaagga
kheyraadka.
Shuruucdan waxay
hubinayaan in la sameeyo nidaam hufan oo maamula isticmaalka iyo kaydinta
kheyraadka, taasoo keeni karta in dhammaan dhinacyadu helaan fursad cadaalad ah
oo ay kaga faa'iidaysan karaan kheyraadka dalka.
Iskaashiga iyo wadaagista
macluumaadka la xiriira kheyraadka dabiiciga ah waa mid ka mid ah arrimaha ugu
muhiimsan, Marka bulshada ay hesho macluumaad sax ah oo ku saabsan sida loo
isticmaalo loona maareeyo kheyraadka, waxay ka caawin kartaa in laga fogaado
khasaaraha iyo xadgudubka, iyadoo sidoo kale kor loo qaadayo wacyiga guud ee
bulshada.
Kaqaybgalka bulshada ee
go'aan qaadashada la xiriirta kheyraadka dabiiciga ah ayaa muhiim ah, Marka dadka deegaanka ay ka qeyb qaataan
go'aanada, waxay dareemayaan inay mas'uul ka yihiin kheyraadka, taasoo
korodhsata rabitaanka in la ilaaliyo loona isticmaalo si waxtar leh.
Sidoo kale, ka-qaybgalka bulshada wuxuu
dhiirogelin karaa in la helo fikrado cusub oo waxtar leh.
Iskaashiga dhanka
dawladda, ganacsatada, iyo bulshada rayidka ah ayaa ah arrin muhiim u ah
maareynta kheyraadka dabiiciga ah, Fadhiyo wada-tashi iyo shuraako joogto ah
wuxuu siinayaa dhammaan dhinacyada fursad ay ku muujin karaan aragtidooda,
taasoo ka caawinaysa in la raadiyo xalal waara oo ee ku saabsan maareynta
kheyraadka.
Abuurista barnaamijyo
wacyigelin ah oo ku saabsan kheyraadka dabiiciga ah iyo ahmiyaddiisa ayaa
lagama maarmaan ah.
Wacyigelintan waxay bulshada ka caawinaysaa
inay fahmaan sida ay muhiimka u tahay ka qaybqaadashada ilaalinta kheyraadka,
taasoo keeni karta in la helo kalsooni dheeraad ah oo ku wajahan mas’uuliyadda
bulsheed.
Sameynta qorsheyaal
istaraatiijiyadeed oo ku saleysan baahiyaha iyo kheyraadka dalka waxay
noqonaysaa tallaabo muhiim ah.
Qorshayaashan waxay ka caawin doonaan dowladda
iyo bulshada inay si wadajir ah u wajahaan caqabadaha ka yimaada isticmaalka
kheyraadka, sidoo kalena wax looga qabto baahiyaha bulsho ee jira.
Teknolojiyadda casriga ah
ayaa door weyn ka ciyaari karta horumarinta hababka maareynta kheyraadka
dabiiciga ah.
Isticmaalka
teknoolojiyadda waxay ka caawin kartaa in la yareeyo khasaaraha, la kordhiyo
waxtarka, iyo in la helo habab cusub oo lagu maamulo kheyraadka si ka
wanaagsan.
Dhiirrigelinta
maalgashiga gudaha iyo shisheeye wuxuu horseedi karaa horumar waara oo ku
saabsan kheyraadka dabiiciga ah.
Marka maalgashadayaasha
ay arkaan in xeerar cad iyo nidaam hagaagsan la jira, waxay u badan tahay inay
maalgashi ka sameeyaan dalka, taasoo keenaysa in la abuuro fursado shaqo iyo
horumar dhaqaale.
Gunaanad
Wadaagga kheyraadka
dabiiciga ah ee Soomaaliya ma ahan arrin sahlan, laakiin iyadoo la raacayo
qodobada kor ku xusan, waxaa suurtagal ah in la helo nidaam cadaalad ah oo
waarta, Tani waxay gacan ka geysan kartaa in dalkaagu ka faa'iidaysto
kheyraadkiisa dabiiciga ah si waafi ah dhan walba, iyadoo dhammaan bulshadu ka heli
karto faa’iido. Horumarka dalka wuxuu ku xiran yahay sidii aan u wadaagi lahayn
kheyraadka si caddaalad ah iyo waarta leh.
Maxay kulatahay adiga?
0 Comments